Fizjoterapia pourazowa

Fizjoterapia pourazowa to specjalistyczna forma rehabilitacji, której celem jest przywrócenie sprawności fizycznej po urazach, operacjach lub wypadkach. Jest skierowana do osób, które doznały uszkodzeń układu mięśniowo-szkieletowego, nerwowego lub innych tkanek w wyniku urazu. Fizjoterapia pourazowa ma na celu zmniejszenie bólu, przywrócenie ruchomości, wzmocnienie mięśni oraz przyspieszenie powrotu do pełnej sprawności.

​

Główne cele fizjoterapii pourazowej:

​

1. Zmniejszenie bólu i stanu zapalnego – poprzez zastosowanie technik przeciwbólowych i przeciwzapalnych.

2. Przywrócenie zakresu ruchu – poprzez ćwiczenia i techniki manualne.

3. Wzmacnianie mięśni – aby zapobiec osłabieniu i zanikom mięśniowym.

4. Poprawa stabilności stawów – poprzez ćwiczenia propriocepcji i równowagi.

5. Przyspieszenie gojenia tkanek – poprzez poprawę ukrwienia i odżywienia tkanek.

6. Zapobieganie powikłaniom – takim jak przykurcze, zrosty czy przewlekłe bóle.

7. Przygotowanie do powrotu do codziennych aktywności – w tym do pracy, sportu czy hobby.

​

Rodzaje urazów, w których stosuje się fizjoterapię pourazową:

​

• Złamania kości – np. złamania kończyn, kręgosłupa, miednicy.

• Skręcenia i zwichnięcia stawów – np. skręcenie kostki, zwichnięcie barku.

• Uszkodzenia mięśni i ścięgien – np. naderwanie mięśnia, zerwanie ścięgna Achillesa.

• Urazy głowy i kręgosłupa – np. wstrząśnienie mózgu, urazy odcinka szyjnego.

• Operacje ortopedyczne – np. po rekonstrukcji więzadeł (ACL), endoprotezoplastyce stawu biodrowego lub kolanowego.

• Oparzenia i rany pooperacyjne – aby zapobiec przykurczom i bliznom.

​

Etapy fizjoterapii pourazowej:

​

1. Faza ostra (wczesna):

   • Skupia się na zmniejszeniu bólu, obrzęku i stanu zapalnego.

   • Stosuje się techniki takie jak krioterapia (leczenie zimnem), elewacja kończyny, delikatne ćwiczenia izometryczne.

   • Ważne jest unikanie przeciążeń i zapewnienie odpowiedniego unieruchomienia (np. gips, orteza).

2. Faza podostra:

   • Stopniowe wprowadzanie ćwiczeń zwiększających zakres ruchu i siłę mięśniową.

   • Stosuje się ćwiczenia bierne, czynno-bierne oraz delikatne rozciąganie.

   • Wprowadza się techniki manualne, takie jak masaż czy mobilizacja stawów.

3. Faza regeneracji:

   • Intensywniejsze ćwiczenia wzmacniające mięśnie i poprawiające stabilność stawów.

   • Wprowadza się ćwiczenia propriocepcji (równowagi) i koordynacji.

   • Stopniowe zwiększanie obciążeń, aby przygotować pacjenta do codziennych aktywności.

4. Faza funkcjonalna:

   • Przygotowanie do powrotu do pełnej sprawności, pracy lub sportu.

   • Ćwiczenia specyficzne dla danej aktywności (np. trening sportowy, ćwiczenia funkcjonalne).

   • Kontrola postawy i techniki wykonywania ruchów, aby zapobiec nawrotom urazów.

​

Techniki stosowane w fizjoterapii pourazowej:

​

• Ćwiczenia lecznicze – wzmacniające, rozciągające, poprawiające zakres ruchu.

• Terapia manualna – mobilizacje stawów, manipulacje, techniki rozluźniania mięśni.

• Fizykoterapia – np. laseroterapia, ultradźwięki, elektroterapia, krioterapia.

• Kinesiotaping – aplikacja specjalnych taśm w celu wsparcia mięśni i stawów.

• Masaż leczniczy – poprawa ukrwienia i elastyczności tkanek.

• Trening propriocepcji – ćwiczenia równowagi i koordynacji.

​

Korzyści z fizjoterapii pourazowej:

​

• Szybszy powrót do sprawności.

• Zmniejszenie ryzyka powikłań (np. przykurczów, zrostów).

• Poprawa jakości życia i samodzielności.

• Zapobieganie nawrotom urazów.

• Przywrócenie pewności siebie w codziennych aktywnościach.

​

Przykłady zastosowania fizjoterapii pourazowej:

​

• Po złamaniu nogi – ćwiczenia przywracające siłę mięśniową i ruchomość stawu.

• Po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego (ACL) – trening stabilizacji kolana.

• Po urazie kręgosłupa – terapia manualna i ćwiczenia wzmacniające mięśnie core.

• Po oparzeniach – terapia blizn i ćwiczenia zapobiegające przykurczom.

​

Ważne:

Fizjoterapia pourazowa powinna być prowadzona pod okiem wykwalifikowanego fizjoterapeuty, który dostosuje program rehabilitacji do indywidualnych potrzeb pacjenta. Regularność i zaangażowanie pacjenta są kluczowe dla osiągnięcia najlepszych efektów.

Jeśli doznałeś urazu, nie zwlekaj z rozpoczęciem rehabilitacji – im wcześniej rozpoczniesz fizjoterapię, tym większe szanse na pełny powrót do zdrowia! 😊